Niet al het blauwe licht slecht voor bioritme

Blauw licht, afkomstig van bijvoorbeeld een computerscherm, remt de aanmaak van melatonine en kan zo de slaap verstoren. Een bekend verhaal wellicht, maar zoals altijd zit de werkelijkheid ingewikkelder in elkaar. Vanaf een bepaalde frequentie blijkt blauw licht juist slaapopwekkend.

Onderzoekers van de Universiteit van Granada hebben recent onderzoek gedaan naar de effecten van blauw en wit licht op acute psychosociale stress. Hieruit zijn verrassende resultaten naar voren gekomen die het belang van externe zeitgebers voor ons bioritme verder onderstreept.

Acute psychosociale stress

Acute psychosociale stress is een soort kortetermijnstress, die kan ontstaan binnen sociale of interpersoonlijke relaties. Daarbij kunt u bijvoorbeeld denken aan ruzie met een vriend, of onder druk gezet worden om een taak snel af te ronden. Deze stress komt veel voor en heeft een negatieve invloed op de gezondheid en de kwaliteit van leven.

Het interessante is, dat psychosociale stress een aantal meetbare fysiologische reacties veroorzaakt. Hiervan maakten de onderzoekers gebruik tijdens hun onderzoek. Twaalf vrijwilligers werden gestrest gemaakt en vervolgens in een prikkelarme kamer gebracht, waar de enige afleiding bestond uit blauw of wit licht. Hartslag en hersenactiviteit werden tijdens de hele sessie gemeten. Dit werd gedaan met behulp van respectievelijk een elektrocardiogram en een elektro-encefalogram.

Het onderzoek toonde aan dat blauw licht met een golflengte langer dan 470 nanometer  het relaxatieproces na acute psychosociale stress versnelt in vergelijking met conventioneel wit licht.

Korte en lange golven

 
Waar blauw licht met langere golven dus een positief effect heeft op het kalmeren van ons lichaam, verhindert blauw licht met golven kleiner dan 470 nanometer  juist de aanmaak van melatonine. Dit kantelpunt van 470 nanometer is via onze biologische klok gekoppeld aan de intensiteit van zonlicht. Bij zonsopkomst wordt cortisol geproduceerd en ontwaken we, bij zonsondergang stijgt de melatonineproductie en wordt men slaperig. Zonlicht is dus een externe zeitgeber, die helpt om onze biologische klok gelijk te zetten met de omgeving.

Kunstlicht

Veel van uw cliënten vertoeven de hele dag in het kunstlicht. Bovendien kijkt men steeds vaker, ook ‘s avonds, naar tablet of mobiele telefoon. Hierdoor wordt de communicatie tussen de natuurlijke zeitgeber (daglicht) en ons circadiaans ritme verstoord. De zon gaat op en onder, zonder dat de biologische klok er iets van meekrijgt.

Vervolgens kan men door de gebrekkige aanmaak van melatonine niet in slaap komen, terwijl slaaptekort zelfs de fysieke communicatie tussen onze hersencellen en hersengebieden verstoort. Slaaptekort heeft zo een negatief effect op de concentratie, stemming, eetlust en libido. Ook het verwerken en toepassen van informatie gaat minder snel. Bovendien zorgt een slechte nachtrust voor een slechte afvalverwijdering in onze hersenen. Op de lange termijn kan dit wellicht tot alzheimer leiden.